آشنایی با انواع سنباده
سنباده یک صفحه کاغذ یا پارچه‌ای است که به یک روی آن مواد زبری چسبانده میشود. از سنباده برای نرم و صاف کردن یا صیقل دادن سطوح مختلف، برداشتن یک لایه از روی سطح و یا حتی در برخی موارد برای زبر و خشن‌تر کردن سطوح استفاده میشود.
تاریخچه
اولین نشانه‌های استفاده از چنین ابزاری به قرن اول میلادی و در چین برمی‌گردد که از مخلوط صدف‌های شکسته، دانه‌های گیاهان و ذرات شن که با استفاده از صمغ درخت روی یک قطعه پوست چسبانده می‌شدند برای سایش سطوح مورد استفاده قرار می‌گرفت. اولین سنباده صنعتی قرن ۱۹ میلادی و در انگلستان تولید شد. به مرور و با مشخص شدن کارایی گسترده آن، سنباده به یکی از وسایلی تبدیل شده که امروز به طور گسترده از صنایع گرفته تا منازل از آن استفاده میشود و یکی از مهم‌ترین ابزارها است.
انواع سنباده
سنباده‌های کاغذی در انواع بسیار گسترده‌ای ساخته میشوند. اگر قصد خرید سنباده داشته باشید مهم‌ترین موضوعی که باید به آن توجه کنید جنس کار و مقدار ظرافتی است که انتظار دارید. برای هر کدام این موارد یک سنباده با درجه خاصی ساخته شده.
مهم‌ترین نکته برای خرید سنباده درجه زبری آن است. این درجه زبری با یک شماره مشخص میشود. اعداد پایین‌تر سنباده‌های زبرتر با دانه‌های درشت‌تر هستند. هرچه عدد بالاتر می‌رود، سنباده نرم‌تر و برای کارهای ظریف مناسب‌تر میشود. برای هر کاری باید به این درجات دقت بشود. اگر از سنباده‌ای با شماره پایین‌تر در کار استفاده بشود روی سطح، خط و خش ایجاد می‌کند و به آن آسیب می‌زند. اگر هم به اشتباه شماره بالاتر به کار برده بشود اصلا سنباده زدن تاثیری روی آن سطح نمی‌گذارد.
سنباده با شماره پایین حجم زیادی از سطح را برمی‌دارد و سرعت بالاتری در شکل دادن به سطح دارد. در مقابل سنباده با شماره بالا هم حجم بسیار کمی را می‌تراشد و برای نرم کردن سطح و ظریف کاری استفاده میشود. معمولا کار را با سنباده‌های با شماره پایین شروع می‌کنند و در ادامه و در صورت لزوم برای افزایش دقت و تمیزی بیشتر از شماره‌های بالاتر کمک می‌گیرند.
شماره‌بندی سنباده
همان طور که ذکر شد اندازه ذرات روی سنباده با یک عدد مشخص میشود. برای بیان این عدد دو استاندارد وجود دارد. یکی استاندارد امریکایی و دیگری اروپایی است. بسته به اینکه محصول در کدام کشور تولید شده باشد، یکی از این دو استاندارد استفاده میشود. از نظر زبری میشود به این صورت سنباده‌ها را تقسیم‌بندی کرد:
سنباده بسیار زبر
با ذرات درشت و پایین‌ترین اعداد (شماره‌های 24 تا 36 یا P12 تا P36). این گروه به خاطر زبری زیاد هر نوع ماده ای را سایش می‌دهند. و عمدتا از آن برای صاف کردن یا طرح دادن اولیه به چوب‌های سخت استفاده میشود. معمولا در سنباده‌های ماشینی از این مدل استفاده میشود.
سنباده زبر
(شماره 40 و 50 یا 40P و 50P.) همچنان حجم زیادی از سطح را در زمان کوتاهی برمی‌دارد. برای کارهای سریع و کم دقت استفاده میشود. پاک کردن لکه‌های رنگ، گرد کردن گوشه‌های چوب، طرح دادن مجدد به یک قطعه و حذف لایه جلا یا لاک از روی سطح و زوائد سطوح در زمانی کوتاه‌تر کاربردهای این شماره سنباده است. استفاده از آن برای جزئیات دقیق و پرداخت گوشه‌های تیز به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
درجه متوسط
(شماره 60 و 80 یا 60P و 80P.) قبل از جلا زدن روی چوب، برای تمیزتز کردن جزئیات، حذف جزئیات ریز‌تر، پاک کردن جلا و رنگ و تمیز کردن زنگ زدگی و خوردگی از روی فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درجه نرم
(شماره 100 و 120 یا 100P و 120P.) یکی از پراستفاده‌ترین شماره‌ها است. در زمان پایان کار و برای جزئیات ریز‌تر، حذف خط و خش‌هایی که سنباده‌های زبر ایجاد کرده‌اند، تمیز کردن گچ دیوار و به طور کلی قبل از رنگ‌کاری بسیار پرکاربرد است. این شماره دیگر برای‌تراشیدن رنگ یا چسب از روی قطعه کارایی ندارد.
درجه بسیار نرم
(شماره 150 تا 240 یا 150P تا 360P.) برای پرداخت جزئیات دقیق روی سطح استفاده میشود. برخی افراد بین مراحل رنگ‌کاری بعد از خشک شدن لایه اول و قبل از شروع مرحله دوم یک بار این شماره سنباده را روی سطح می‌کشند.
درجه نرم اکسترا (Extra)
(شماره 320 و 360 یا 400P تا 600P.) همچنان برای سنباده کاری‌های ظریف و پرداخت بسیار دقیق و قبل یا بین مراحل رنگ‌کاری استفاده میشود.
درجه فوق نرم
(شماره 400 تا 600 یا 800P تا 1200P.) آخرین مرحله سنباده، پرداخت نهایی، پیش از پولیش زدن فلزات از کاربردهای این درجه است. معمولا این گروه سنباده از کاعذهای ضد آب استفاده می‌کنند تا سنباده زنی خیس با آن‌ها به راحتی امکان پذیر باشد.
فوق‌العاده نرم (Ultra)
(شماره 800 تا 1000 یا P1500 تا P2500. ) نرم‌ترین درجه سنباده است برای بیشترین درجه پرداخت مخصوصا روی فلزات.
جنس سنباده
در کنار شماره سنباده یک فاکتور مهم دیگر هم برای انتخاب پیش از خرید وجود دارد. بر اساس نیاز‌های مختلفی که پیش‌بینی شده، مواد ساینده مختلفی برای ساخت سنباده به کار رفته‌اند.
آلومینیوم اکسید
معمول‌ترین جنس ساینده است و کاربری عمومی دارد. قهوه‌ای است. برای انواع سطوح از جمله چوب، پلاستیک، فلز، گچ و کناف به کار برده میشود. قیمت پایینی دارد. در هنگام کار راحت خم میشود و شکل دادن با آن راحت‌تر است به علاوه دیرتر هم پاره میشود.
سیلیکون کاربید
به رنگ خاکستری تیر یا سیاه است و برای سایش سطح فلزات قبل از پولیش یا بین رنگ‌کاری و در سنباده زنی خیس کاربرد دارد. سطح سخت‌تری دارد و تنها سنباده‌ای است که برای شیشه و سنگ میشود استفاده کرد. کم‌دوام‌تر است و زودتر از الومنیوم اکسید سختی خود را از دست می‌دهد.سنباده‌هایی که گارنت به عنوان ساینده در آن‌ها استفاده شده معمولا به رنگ قرمز تیره هستند. در نجاری و کار با چوب به طور متداول استفاده میشوند. سطح تمیز و نرمی ایجاد می‌کند و برای ظریف کاری از آن‌ها استفاده میشود.
زیرکونیم آلومینا
برای سایش چوب، فایبرگلاس و مخصوصا فلزات از آن استفاده می‌کنند. در زمان کار روی سطوح فلزی کمتر حرارت تولید می‌کند به همین خاطر ماندگاری بسیار بالایی دارد ولی گران قیمت است. بیشتر مناسب کارگاه‌هایی است که با فلزات سروکار دارند.
سرامیک
از مقاوم و ماندگار‌ترین مدل‌ها است. گران است و عموما از آن در سنباده برقی و برای صیقل دادن فلزات سخت استفاده میشود. برای شکل دادن چوب هم کاربرد دارد اما سطح چوب را به شدت خراش می‌دهد.
پشم استیل
هم نوعی الیاف از جنس فولاد یا دیگر فلزات است. برای پاک کردن زنگ، دوده و خاک و پاک کردن سطوح مختلف از چوب گرفته تا فلز و سرامیک کاربرد دارد.
سنباده اسفنجی
قطعات مکعبی شکلی هستند که روی آن‌ها با مواد ساینده پوشانده شده. عملکردی کامل مشابه سنباده‌های معمولی دارند فقط شکل آن‌ها کمک می‌کند فرد بتواند فشار بیشتری روی سطح بیاورد و برای جدا کردن جرمی که سخت‌تر کنده میشود کاربردی‌تر است.
مطالب مرتبط موجود که شاید مایل به مطاله آن باشید:
