انواع بکس ضربه ای کدام اند؟
آچار بکس ضربه‌ای که با نام های مختلفی مثل بکس بادی یا بکس برقی و ایمپکتور نیز شناخته می‌شود وسیله‌ای برای باز و بسته کردن پیچ و مهره‌ها است. آچار ضربه‌ای در واقع مدل تقویت شده‌ای از آچار بکس است که به یک منبع انرژی از جنس برق، باطری، پمپ باد یا هیدرولیک متصل شده و می‌تواند گشتاور بسیار بالاتری را به سر پیچ یا مهره وارد کند. بزرگترین مزیت بکس ضربه‌ای سرعت و بهره‌وری بالا به علاوه قدرت زیاد آن در باز و بسته کردن پیچ و مهره‌ها است. وقتی که پیچی به راحتی باز نمی‌شود و به نیروی بسیار زیادی نیاز است به طوری که آچار دستی کاری از پیش نمی‌برد بهترین راه حل استفاده از این ابزار است و زمانی که تعداد زیادی پیچ باید باز و بسته بشوند این ابزار کار را بسیار راحت میکند. باز و بسته کردن پیچهای تایر اتومبیل هم بیشترین استفاده‌ای است که از بکس ضربه‌ای می‌شود.
در نگاه اول بکس ضربه‌ای بسیار شبیه پیچ گوشتی برقی به نظر می‌رسد و بسیاری افراد تفاوت بین این دو را تشخیص نمی‌دهند. اما بین این دو تفاوت بسیار زیادی در عملکرد وجود دارد. آچار بکس ضربه‌ای گشتاور بالاتری تولید میکند و برخلاف دریل عملکرد آن یکنواخت نیست بلکه حرکت دورانی آن حاصل حرکت‌های کوچک و ضربه‌های چکشی ریز در تعداد بسیار زیاد است. آچار ضربه‌ای ابزاری تخصصی است که کم‌تر در خانه کاربرد دارد و کارگاه‌های ساختمانی، تعیرگاه‌ها، کارگاه‌های ساخت و صنایع سنگین اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان این ابزار هستند.
به خاطر نیاز مصرف کنندگان، آچار ضربه‌ای بیشتر در مدل‌های تفنگی تولید می‌شود (با ظاهری شبیه دریل) ولی مدل‌های صنعتی و پرقدرت‌تر آن معمولا به شکل مستقیم ساخته می‌شوند که طراحی آن کمک میکند فرد بتواند نیروی بیشتری را به پیچ وارد کند. این دستگاه‌های پرقدرت صنعتی عموما با سری ۱ یا ۳/۴ اینچ و دستگاه‌های معمولی پر استفاده بازار با سری ۱/۲ اینچی به بازار عرضه می‌شوند.
ویژگی‌های مهم یک بکس ضربه‌ای خوب
گشتاور
گشتاور مشخصه اصلی این دستگاه است. هرچقدر گشتاور ابزار بالاتر باشد نیروی بیشتری برای کار در دستان شماست اما باید مراقب باشید که وارد کردن نیروی بیش از اندازه به یک پیچ می‌تواند باعث وارد شدن آسیب‌های شدید به پیچ بشود و اتصال آن وضعیت خطرناکی پیدا کند. از طرف دیگر گشتاور ناکافی هم باعث کامل سفت نشدن پیچ می‌شود که به همان اندازه یا بیشتر خطرناک است. به همین خاطر باید دقت کرد تا گشتاور دستگاه متناسب با نیاز باشد. گشتاور بکس بادی یا بکس برقی با واحد نیوتون متر Nm یا فوت پوند ft.lb مشخص می‌شود. معمولا بیشتر دستگاه‌ها گشتاوری بین ۱۰۰ تا بالای ۱۰۰۰ نیوتون تولید می‌کنند که بیشتر نیاز بازار را پوشش می‌دهد. در امکانات اضافه هم می‌شود به گشتاور انفجاری اشاره کرد. بعضی دستگاه‌ها یک ویژگی خاص دارند به نام گشتاور انفجاری که برای باز کردن پیچهای زنگ زده یا بسیار سفت است و به این ترتیب عمل میکند که در لحظه اول گشتاور بسیار بالاتری از حالت معمولی به پیچ وارد میکند تا کمی آن را در همان لحظه اول شل کند.
ابعاد
دومین فاکتور مورد بررسی است. رابطه ابعاد پیچ با گشتاور مورد نیاز یک رابطه مستقیم است. معمولا دستگاه‌های بزرگ‌تر قدرت بیشتری هم دارند و برای باز و بسته کردن پیچ‌هایی با سایز بزرگ‌تر استفاده می‌شوند. یک دستگاه کوچک ۱۸۰ نیوتون متری برای پیچهای تا سایز ۱۶ میلی‌متر و یک دستگاه بزرگ ۱۰۰۰ نیوتون متری برای پیچهای بین ۱۲ تا ۳۰ میلی‌متری استفاده می‌شود.
سرعت
کاملا مشخص است که هر اندازه سرعت چرخش دستگاه بالاتر باشد پیچهای بیشتری در مدت زمان ثابت باز و بسته می‌شوند و سرعت کار بالاتر می‌رود. بعضی دستگاه‌ها امکان تنظیم سرعت دارند به این ترتیب می‌شود با توجه به جنس و ابعاد پیچ سرعت آچار ضربه‌ای را تنظیم کرد تا از وارد شدن آسیب به پیچ جلوگیری شود. سرعت با واحد دور در دقیقه (RPM) مشخص می‌شود.
ضربه در دقیقه (IPM)
همان طور که گفته شد حرکت آچار ضربه‌ای از تعداد بسیار زیادی ضربه ریز تشکیل شده. هر چه تعداد این ضربه‌ها در واحد زمان بیشتر باشد تماس آچار با پیچ بیشتر است و پیچ محکم‌تر سرجای خود می‌ماند. برای انتخاب یک دستگاه خوب باید بین سه فاکتور سرعت، ضربه در دقیقه و مهم‌تر از همه گشتاور دقت کرد و اگر بودجه کافی برای انتخاب بهترین‌ها را ندارید می‌توانید دستگاهی را انتخاب کنید که مشخصات آن بین این سه فاکتور تعادلی برقرار کرده باشد.
منبع انرژی بکس ضربه ای
از نظر منبع انرژی آچار ضربه‌ای در سه مدل مختلف ساخته می‌شود: برقی، بادی و هیدرولیکی
بکس برقی خود به دو مدل برقی و شارژی تقسیم می‌شود.
دستگاه‌های شارژی برای کارهای خیلی سبک و مصارف خانگی کاربرد دارند. در مدل‌های ۱۲ تا ۳۶ ولت ساخته می‌شوند که این ولتاژ به نوعی نشان‌دهنده توان دستگاه نیز هست. به عبارتی هرچه ولتاژ باطری بالاتر باشد توان تولید گشتاور موتور آن هم بیشتر است. قیمت پایین‌تر، کاربرد گسترده، حمل و نقل راحت و وزن کم از مزایای آن و قدرت کم‌تر، تمام کردن شارژ و حساسیت و نیاز بیشتر به تعمیر و نگهداری از معایب این ابزار به شمار می‌آید. حداکثر گشتاور تولیدی این دستگاه‌ها معمولا کم‌تر از ۶۰۰ نیوتون متر است.
دستگاه‌های سیمی به نسبت شارژی‌ها قدرت بیشتری دارند و به طور پیوسته هم می‌شود از آن‌ها استفاده کرد، فقط باید دائما به پریز برق متصل باشند.
بکس بادی انرژی مورد نیاز خود را از کمپرسور هوای فشرده تامین میکند، یعنی قبل از خرید بکس بادی باید کمپرسور هوا تهیه شده باشد و این یعنی هزینه تمام شده بسیار بالاتری در مقایسه با مدل‌های قبل. اما بکس بادی ابزاری بسیار قدرتمند‌تر از بکس برقی است و برای کارهای متوسط تا سنگین صنعتی به کار برده می‌شود. وجود کمپرسور قدرت حرکتی آن را محدود میکند اما برای کارگاه‌ها ابزاری دائمی، پراستفاده و قدرت‌مند است.
بکس هیدرولیکی: قوی‌ترین انواع آچار ضربه‌ای موجود در بازار از این نوع است که صرفا برای کارهای صنعتی کاربرد دارد. بعضی مدل‌های بکس هیدرولیکی تا نزدیک به ۲۰ هزار نیوتون متر گشتاور تولید می‌کنند. این دستگاه‌ها هم مثل بکس بادی به یک پمپ احتیاج دارند که باید دائما به آن متصل باشند. همین مساله هم قیمت اولیه را بالا برده و توان حرکتی دستگاه را بسیار محدود میکند. اما به هر حال قدرت تولیدی آن به حدی هست که برای کار روی بزرگترین سایزهای پیچ و مهره آن را مناسب میکند. معمولا در صنایع انرژی، نفت و گاز و صنایع سنگین استفاده می‌شود و استفاده از آن به کاربر متخصص نیاز دارد.
صدا وزن و لرزش از آن جایی که آچار ضربه‌ای در کارگاه در طولانی مدت استفاده می‌شود انتخاب ابزاری که وزن کم‌تری داشته باشد و صدا و لرزش کم‌تری تولید کند به کار کردن راحت‌تر با آن و حفظ سلامتی فرد کمک میکند.
نوشته‌های مرتبط:
