سرخ کن بدون روغن چیست؟ انواع سرخ کن بدون روغن کدام اند؟
احتمالا شما هم در چند وقت اخیر اسم ایرفرایر یا سرخ کن بدون روغن به گوش‌تان خورده و حالا در حال تحقیق برای خرید این وسیله هستید. اصولا ابزارهای روکابینتی از ترندهای چند سال اخیر در بازار لوازم آشپزخانه بوده‌اند. از سرخ کن و غذاساز گرفته تا همزن، قهوه ساز و سرخ کن بدون روغن. در این نوشته هم دقیقا هدف ما همین است یعنی می‌خواهیم شما را با سرخ کن بدون روغن بیشتر آشنا کنیم و فاکتورهای لازم قبل از خرید ایرفرایر را بررسی و انواع آن را بهتر بشناسیم.
سرخ کن بدون روغن چیست؟
اول از همه به سراغ این سوال می‌رویم که اصلا ایرفرایر چیست؟ سرخ کن بدون روغن برخلاف نام‌اش اصلا سرخ کن نیست بلکه یک دستگاه گوچک خانگی شبیه فر رومیزی است که از هوای بسیار داغ برای پخت غذا استفاده می‌کند. از نظر فنی سرخ کن بدون روغن از همان تکنولوژی فرهای قدیمی استفاده می‌کند. یعنی هوای داغ را به طرف غذا می‌دمد و باعث پخت آن میشود اما فرق آن با فر این است که هوای داغ به جای این‌که در محیط پخش بشود آن را به طرف یک محفظه کوچک که غذا داخل آن قرار گرفته هدایت می‌کند و به این ترتیب غذا را سریع‌تر و با صرف انرژی کم‌تری می‌پزد. در مقایسه با فر، سرخ کن بدون روغن نهایتا به ۲ دقیقه پیش گرمایش نیاز دارد و سریع‌تر هم غذا را طبخ می‌کند به این شکل همان طور که گفته شد در مصرف انرژی و زمان هم صرفه‌جویی می‌کند.
مزایا و معایب
نکته جالب توجه این بوده که نتیجه پخت غذا با این دستگاه چه از نظر طعم و چه بافت شبیه پخت غذا با سرخ کن های قدیمی است که غذا را غرق در روغن سرخ می‌کردند البته با این تفاوت که ایرفرایر برای پخت غذا به فقط یک یا دو قاشق غذاخوری روغن احتیاج دارد. علاوه بر این نه فقط برای سرخ کردن که برای پختن و گرم کردن غذا هم از این وسیله کاربردی میشود استفاده کرد. بافت ترد در بیرون و نرم از داخل و مزه تقریبا مشابه، اما با مقدار روغن بسیار کم‌تر که در نتیجه غذایی بسیار سالم‌تر به دست ما می‌رساند. از دیگر مزایای آن هم امنیت بیشتر در زمان کار است چون با روغن سر و کار ندارد پس احتمال پاشش روغن، پخش شدن چربی، کثیف‌کاری و مهم تر از همه سوختگی هم در این دستگاه خیلی پایین است. به علاوه تنظیمات دستگاه هم بسیار ساده است. البته پختن سبزیجات برگ دار و دیگر مواد غذایی آب‌دار در این دستگاه چندان مناسب نیست.
حال که چند سال از عرضه این دستگاه به بازار گذشته انواع مختلفی از آن ساخته شده و به فروش می‌رسند. تنوع بالای مدل‌ها گاهی گیج کننده میشود. به همین خاطر در این نوشته کمی هم درباره انواع سرخ کن بدون روغن صحبت می‌کنیم.
نکات لازم برای خرید
اول از همه یکی از مهم‌ترین فاکتورها حجم دستگاه است. انواع سرخ کن بدون روغن از ۱ تا ۳۰ لیتری وجود دارند. به طور متوسط میشود به ازای هر یک نفر یک لیتر ظرفیت برای دستگاه حساب کرد. به این ترتیب میشود گفت مدل‌های تا ۲ لیتری برای خانواده‌های کم جمعیت مناسب اند. انواع تا ۴ لیتری سایز متوسط به حساب می‌آیند، برای بیشتر خانواده‌ها مناسب اند و به راحتی در گوشه‌ای از آشپرخانه جا می‌گیرند. مدل‌های با ظرفیت بالاتر توسط خانواده‌های پرجمعیت‌تر یا کسانی که مهمانی پرجمعیت دارند استفاده میشود.
مدل‌های ساده یک کنترل برای تنظیم دما و یکی برای تایمر دارند انواع پیشرفته‌تر از کنترلرهای دیجتالی و نمایشگر استفاده می‌کنند که تنظیم آن‌ها ساده‌تر و کارکردن با آن راحت‌تر است.
روکش ضد خش سینی و ایرفرایر هم از دیگر امکاناتی است که کار کردن با آن و شست‌وشوی دستگاه را خیلی آسان‌تر می‌کند.
انواع سرخ کن بدون روغن
سه مدل کلی از سرخ کن بدون روغن در بازار وجود دارد. سرخ کن سبدی، مدل فر برقی و زودپز-سرخ کن
سرخ کن سبدی
مدل سبدی ساده‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع این دستگاه است. یک محفظه استوانه‌ای قابل خارج شدن دارد با یک سینی که مواد غذایی داخل آن قرار می‌گیرد و وارد دستگاه میشود. از حجم ۲ تا ۷ لیتری آن در بازار موجود است. ارزان‌ترین دستگاه است، و همه شرکت‌ها یک یا چند مدل از این سرخ کن بدون روغن در بازار موجود دارند. سرعت پخت آن بسیار بالا و مصرف انرژی پایین است. به خاطر ابعاد کوچک جای بسیار کمی در آشپزخانه مخصوصا خانه‌های کوچک می‌گیرد ولی از طرفی همین سایز معمولا کوچک دستگاه باعث میشود مجبور شوید حجم زیاد غذا را در چند مرتبه داخل دستگاه طبخ کنید و با توجه به شعاع کم سینی احتمال دارد بعضی مواد اصلا داخل آن جا نشوند. به علاوه چون فرایند پخت با هوا صورت می‌گیرد نمی‌توان مواد غذایی را سرهم داخل دستگاه ریخت و باید حتما بین دو قطعه آن با هم فاصله وجود داشته باشد که این خودش از ظرفیت دستگاه کم می‌کند. از طرف دیگر چون دستگاه پنجره‌ای ندارد باید برای بررسی میزان پخت غذا حتما سینی را از دستگاه بیرون کشید و به علاوه برای پخت یکنواخت باید سینی را هر چند دقیقه یک بار تکان داد که این خود باعث فرار گرمای دستگاه و پایین آمدن سرعت و راندمان ایرفرایر میشود.
مدل پیشرفته‌تر همین دستگاه نوع دو سبدی آن است که همزمان دو محفظه استوانه‌ای دارد بنابراین می‌تواند همزمان دو غذای مختلف را طبخ کند. معمولا بین ۴ تا ۸ لیتر حجم دارد و کمی از مدل تک سبد گران‌تر است.
سرخ کن چرخشی
سرخ کن بدون روغن چرخشی هم شبیه یک کاسه است با یک پارو در وسط آن که غذا را به طور مرتب هم می‌زند و به پخت یکنواخت آن کمک بیشتری می‌کند. به علاوه درب شیشه‌ای آن هم باعث میشود بدون باز کردن درب دستگاه بتوان میزان پخت مواد را دید. اما همچنان این دستگاه‌ها ظرفیت کمی دارند، بسیار گران‌تر از مدل‌های سبدی هستند و ممکن است خاصیت هم زدن آن باعث بشود مواد غذایی مختلف با هم ترکیب بشوند و طعم یک‌دیگر را بگیرند.
فر برقی
مدل فر برقی شبیه یک آون تستر است با همان توانایی‌ها مثل تستر، گرم‌کن و احتمالا گریل و خشک کن به اضافه قابلیت یک ایرفرایر. درواقع یک فر برقی با امکانات کامل که البته به خاطر محفظه بزرگ (بین ۵ تا ۳۰ لیتر) جای بیشتری برای غذا دارد و با توجه به وجود سینی‌های چند طبقه داخل دستگاه میشود همزمان برای پخت چند ماده از آن استفاده کرد و قاب شیشه‌ای آن هم کمک می‌کند تا هر لحظه میزان پخت غذا را با آن بررسی کرد. البته سرعت پخت غذا با آن کم‌تر از انواع سبدی است، قدرت سوخاری‌کردن آن هم به نسبت کم‌تر از مدل سبدی است. تمیز کردن دستگاه سخت‌تر است، جای بیشتری در آشپزخانه می‌گیرد و گران‌تر نیز می‌باشد.
سرخ کن-جوجه گردان
سرخ کن بدون روغن با جوجه گردان هم قسمتی برای سوخاری کردن بال و حتی یک مرغ کامل دارد و برای پخت گوشت بسیار مناسب است به علاوه این‌که معمولا این دستگاه‌ها چندکاره اند و معمولا بخشی از گروه آون تسترها به حساب می‌آیند. جوجه گردان‌ها بزرگ اند و جای زیادی می‌گیرند و قیمت بالایی هم دارند.
سرخ کن-زودپز
زودپز برقی هم مدل کم کاربردی‌تر ولی پیچیده و پیشرفته‌تر این دستگاه است. هم زودپز است، هم پلوپز چندکاره، هم کباب‌پز و هم سرخ کن بدون روغن. معمولا از ۶ لیتر به بالا حجم می‌گیرد و به خاطر عملکردهای متفاوت در یک حجم کوچک علیرغم قیمت بالاتر بسیار مورد توجه است.
نوشته مرتبط برای مطالعه بیشتر:
